Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Καινοτομία και Εφεύρεση: ποια η διαφορά;


Του Thomas D. Kuczmarski

Η εφεύρεση θεωρείται συχνά πηγή οικονομικής ανάπτυξης. Δεν είναι. Η καινοτομία είναι αυτή που δημιουργεί νέα προϊόντα, νέες υπηρεσίες, νέες επιχειρήσεις και νέες θέσεις εργασίας. Ως χώρα, οι ΗΠΑ πρέπει να επικεντρωθούν στην καινοτομία, τώρα περισσότερο από ποτέ.

Εφεύρεση και καινοτομία έχουν αναμειχθεί τόσο καλά που είναι δύσκολο να δει κανείς σε τι διαφέρουν, ωστόσο δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές η μία από την άλλη..

Οι επιπτώσεις αυτής της σύγχυσης είναι σημαντικές, οδηγώντας τους εκκολαπτόμενους επιχειρηματίες σε λάθος μονοπάτια, τσακίζοντας την ανάπτυξη των υφιστάμενων επιχειρήσεων και παραπλανώντας τη δημόσια πολιτική που προορίζεται για τη στήριξη των επιχειρήσεων.

Ήρθε ο καιρός λοιπόν οι δύο έννοιες να διασαφηνιστούν και να επαναπροσδιορίσει η διαφορά μεταξύ εφεύρεσης και καινοτομίας.

Αξία της αγοράς

Η εφεύρεση γίνεται ορθά αντιληπτή ως ο ακρογωνιαίος λίθος της καινοτομίας. Παράγει νέες ιδέες, ευρεσιτεχνίες, πρότυπα, μελέτες, πειράματα, ανακαλύψεις και μοντέλα εργασίας. Ωστόσο, η καινοτομία είναι αυτή που μεταμορφώνει αυτές τις εφευρέσεις σε εμπορικά προϊόντα, υπηρεσίες και επιχειρήσεις. Τελικά πραγματική αξία στην εφεύρεση θα δώσει μόνο από την αγορά, όταν θα υπάρξουν πελάτες που θα τη χρησιμοποιήσουν ή θα την αγοράσουν. Για παράδειγμα, η τεχνολογία πίσω από επίπεδες τηλεοράσεις εφευρέθηκε πριν από δεκαετίες. Η επαναστατική καινοτομία ήταν η εφαρμογή αυτής της τεχνολογίας για την ακόρεστη όρεξη του κοινού για κρυστάλλινη ψηφιακή εικόνας μεγάλες οθόνες HDTV.

Tα τελευταία 30 χρόνια διδάσκω μαθήματα με θέμα την καινοτομία στο πλαίσιο προγράμματος κατάρτισης στελεχών της Σχολής Διοίκησης Kellogg Northwestern και παρέχω υπηρεσίες συμβούλου σε επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο σχετικά με το ίδιο θέμα. Όταν ξεκινούσα την καριέρα μου, η χρήση του όρου για νέα προϊόντα και υπηρεσίες ήταν ξεκάθαρη και απαλλαγμένη από μπερδεμένες ερμηνείες. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι του μάρκετινγκ ανακάλυψαν την "καινοτομία". Είχαν βρει μια λέξη που προκαλεί ένα θετικό αίσθημα χωρίς το βάρος του να είναι πολύ συγκεκριμένη. Θέλετε να αποφύγετε τη φράση «νέο και βελτιωμένο»; Απλά πείτε ότι το προϊόν είναι αποτέλεσμα καινοτομίας. Η λέξη έχει καταλήξει να σημαίνει σχεδόν οτιδήποτε νέο, όρος όμως που είναι πολύ ευρύς για να είναι χρήσιμος.

Την προσοχή που απολαμβάνει η καινοτομία διεκδικεί από την άλλη πλευρά η εφεύρεση, η οποία επίσης περιβάλλεται από μια αύρα θετικών συναισθημάτων, ζωντανεύοντας εικόνες όπως αυτή ενός υπολογιστή που φτιάχνεται σε ένα γκαράζ και του εφευρέτη του που αναδεικνύεται σε δισεκατομμυριούχο λαϊκό ήρωα. Ως αποτέλεσμα, η εφεύρεση έχει συνδεθεί στο μυαλό του κοινού με την επιτυχία στην αγορά, αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι.

Όταν αναδύεται μία νέα ιδέα ή κατοχυρώνεται μία πατέντα – αυτό είναι η εφεύρεση. Είναι η κλασική στιγμή «εύρηκα» που κάποιος έχει μια ιδέα και ρίχνεται στη δουλειά για να την κατασκευάσει, αφήνοντας κατά μέρος την ανησυχία για το ποιος θα την αγοράσει. Σε ένα διαφορετικό επίπεδο, μεγάλο μέρος της βασικής έρευνας που γίνεται στα εργαστήρια Ε&Α εταιρειών και στα πανεπιστήμια αποτελεί τη διαδικασία της εφεύρεσης. Είναι έρευνα για χάρη της γνώσης της κατασκευής, η οποία είναι βεβαίως σημαντική, αλλά δεν γίνεται με απότερο σκοπό την εμπορευματοποίηση.

Ικανοποιώντας την ανάγκη

Η καινοτομία είναι μια πολύ διαφορετική έννοια. Καινοτομία είναι όταν εντοπίζεται μία ανάγκη και ένα προϊόν ή μια υπηρεσία δημιουργείται για να ικανοποιηθεί η ανάγκη αυτή. Οι άνθρωποι μιλούν για την «εφεύρεση» του ηλεκτρικού λαμπτήρα ή την «εφεύρεση» του iPhone, ενώ στην πραγματικότητα ούτε ο Thomas Edison ούτε ο SteveJobs ήταν εφευρέτες. Και οι δύο χρησιμοποίησαν την υπάρχουσα τεχνολογία με νέους τρόπους, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους μία μεγάλη αγορά που θα παραλάμβανε το αποτέλεσμα της εργασίας τους. Ήταν καινοτόμοι.

Αυτή δεν είναι απλώς μια άσκηση λεξιλογίου. Οι επιχειρηματίες εργάζονται ακούραστα για να χτίσουν και να οργανώσουν επιχειρήσεις και χρειάζονται όση περισσότερη βοήθεια μπορεί να τους δοθεί. Όταν ξεκινούν την πρώτη τους επιχείρηση, είναι σημαντικό για αυτούς να καταλάβουν ότι μια εφεύρεση, όσο εμπνευσμένη και αν είναι, δεν θα αξίζει τίποτα αν κανείς δεν θέλει να το αγοράσει. Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις που αναζητούν νέα κέντρα κέρδους, είναι σημαντικό να καταλάβουν ότι ο καταιγισμός με ιδέες για νέα προϊόντα έχει πολύ μικρότερη αξία από τον εντοπισμό του τι θέλουν και τι έχουν ανάγκη οι καταναλωτές και τη δημιουργία προϊόντων ή υπηρεσιών που μπορούν να τους ικανοποιήσουν. Για αυτούς που χαράσσουν πολιτική και προσπαθούν να δουν πώς μπορούν να στηρίξουν το επιχειρηματικό πνεύμα μιας περιοχής, η κατανόηση της διαφοράς μεταξύ εφεύρεσης και καινοτομίας μπορεί να οδηγήσει σε δύο εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις.

Το μήνυμά μου προς τον εφευρέτη είναι να σκέφτεται περισσότερο σαν καινοτόμος. Η επιτυχία του σίγουρα θα είναι μεγαλύτερη. Μιλούσα πρόσφατα με τον Michael Schuster, του οποίου το προϊόν, το HydroRight, μετατρέπει εύκολα ένα τυποποιημένο καζανάκι σπιτιού σε διπλό σύστημα ροής, προσφέροντας επιλογή χρήσης μικρότερης ποσότητας νερού για την απορροή υγρών και μεγαλύτερη ποσότητα για πλήρη χρήση. Μου είπε ότι είχε τουλάχιστον 60 καλές ιδέες για εφευρέσεις, αλλά επικεντρώθηκε στο HydroRight επειδή σχετίζεται με την επιθυμία των ανθρώπων για εξοικονόμηση νερού και εκπληρώνει την επιθυμία αυτή με λιγότερο από 20 δολάρια. Οι πωλήσεις έχουν εκτοξευθεί στα ύψη στο HomeDepot (HD) και το Amazon.com (AMZN). Σίγουρα, έχει διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις μικρές εφευρέσεις που χρειάστηκαν για τη δημιουργία της καινοτομίας του αυτής, αλλά δεν είναι τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που του έχουν φέρει τα χρήματα. Είναι η ευρεία αποδοχή της αγοράς.

Το μήνυμά μου για τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία και έχουν ίσως βασιστεί σε ένα και μοναδικό επιτυχημένο προϊόν και επιδιώκουν να επεκταθούν, είναι να μάθουν τη διαδικασία της καινοτομίας. Αφιερώνοντας χρόνο στην παρατήρηση της πρώτης γραμμής των αναγκών της αγοράς, αντί να προσπαθούμε να χτίσουμε μια φοβερή εκστρατεία μάρκετινγκ γύρω από μία εντυπωσιακή εφεύρεση για την οποία όμως κανείς δεν ενδιαφέρεται, είναι ένας καλός τρόπος για να δημιουργηθεί ένα επιχειρηματικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει την εγγύηση νέων πηγών εσόδων με τη βοήθεια της καινοτομίας.

Η κρατική στήριξη

Η αρένα της δημόσιας πολιτικής προσφέρει τη μεγαλύτερη δυνατότητα για τόνωση της οικονομίας μέσω της υποστήριξης των καινοτόμων. Στο Σικάγο, σε συνεργασία με ένα συνάδελφό μου έχουμε ξεκινήσει μια ετήσια εκδήλωση αναγνώρισης, τα Βραβεία Καινοτομίας Σικάγου. Πιστοί στον ορισμό μου περί καινοτομίας, οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν φέρει στην αγορά ένα προϊόν ή μια υπηρεσία και να έχουν αποδείξει την επιρροή τους. Πριν από δύο χρόνια ο νικητής ήταν τότε μια μικρή επιχείρηση με την επωνυμία Groupon. Μερικά χρόνια πριν αναγνωρίσαμε το Archipelago, που έγινε η ηλεκτρονική πλατφόρμα συναλλαγών για το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Στην πλευρά της πιο απλής τεχνολογίας, τιμήσαμε φέτος το HydroRight, καθώς και το Liftaem, ένα φουσκωτό στρώμα νοσοκομείου του οποίου η καινοτομία συνίσταται στο γεγονός ότι προσφέρει ένα τρόπο να μεταφέρεται ο ασθενής διολισθαίνοντας από το ένα κρεβάτι στο άλλο σχεδόν χωρίς κόπο.

Οι υπεύθυνοι για την οικονομική ανάπτυξη θα ήταν καλό να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στους καινοτόμους. Ρωτήστε οποιονδήποτε από αυτούς για το πώς πιστεύουν πως ένα συγκεκριμένο επενδυτικό κεφάλαιο μπορεί να μετατραπεί σε ένα συγκεκριμένο αριθμό νέων θέσεων εργασίας. Να είστε σίγουροι ότι ο καθένας τους θα έχει στο μυαλό τους μία ξεκάθαρη, πρακτική ιδέα. Εγώ βρίσκω ιδιαίτερο ενδιαφέρον να συνεργάζομαι με καινοτόμους για την εξεύρεση στρατηγικών με σκοπό την παραγωγή των προϊόντων τους στην περιοχή όπου η γεννήθηκε η καινοτομία τους. Η δημόσια πολιτική που σχεδιάζεται για να βοηθά όσους έχουν αναλάβει ήδη τον επιχειρηματικό κίνδυνο και έφεραν στην αγορά ένα επιτυχημένο προϊόν στην αγορά είναι, πιστεύω, ένα παιχνίδι υψηλού επιπέδου, ένα σημαντικό θέμα που λίγα έχει να κάνει με τα δολάρια των φορολογούμενων.

Πόλεις και πολιτείες δαπανούν πολλά χρήματα προσπαθώντας να προσελκύσουν νέες επιχειρήσεις. Θα πρέπει να επικεντρωθούν στις επιχειρήσεις, μεγάλες και μικρές, που έχουν ήδη δημιουργήσει μία τοπική δέσμευση. Ρωτήστε τους για τις ιδέες τους για νέα προϊόντα και υπηρεσίες, και βοηθείστε τους να φέρουν τις καινοτομίες τους στην αγορά. Κάντε τη διαδικασία αυτή απλή και άμεση. Ένας καινοτόμος μου είπε ότι κοίταξε τα κρατικά προγράμματα και είδε ότι «συνέβαλλαν σημαντικά στο τίποτα απολύτως». Οι άνθρωποι που έχουν εμπλακεί σε ένα καθημερινό αγώνα να διαχειριστούν μια επιχείρηση, ιδιαίτερα μία μικρή επιχείρηση, δεν έχουν πολλά χρήματα ή χρόνο να ξοδέψουν στη διαδικασία. Χρειάζονται συγκεκριμένη, άμεση και ταχεία δράση.

Υπάρχουν εφευρέτες και υπάρχουν και καινοτόμοι. Ο ένας δημιουργεί ένα προϊόν με το όνειρο της επιτυχίας. Ο άλλος φέρνει ένα προϊόν στην αγορά με τη βεβαιότητα ότι υπάρχει μία ανάγκη για να ικανοποιήσει. Η κατανόηση της διαφοράς και η αντίστοιχη ανάληψη δράσης μπορεί να προσφέρει σημαντική ώθηση στην οικονομία στις δύσκολες εποχές που έρχονται.

Ο Thomas D. Kuczmarski είναι ιδρυτής και πρόεδρος της Kuczmarski&Associates, μια εταιρεία συμβούλων καινοτομίας με έδρα το Σικάγο και συγγραφέας πέντε βιβλίων. Διδάσκει μαθήματα καινοτομίας προϊόντων και υπηρεσιών στη Σχολή Διοίκησης KelloggGraduate του Πανεπιστημίου Northwestern του SchoolofManagement εδώ και 29 χρόνια.

Capital.gr 3 – 2 – 2011

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου